VŨ ÁNH VÀ TÔI – CHUNG
MỘT ĐOẠN ĐỜI
(Xin gởi đến hương hồn anh Vũ Ánh
như một nén nhang tiễn biệt.
Và đến chị Yến Tuyết
như một lời chia buồn muộn màng)
Phạm Đức Nhì
Một Tâm Hồn Trẻ Trung
Sôi Nổi
Ngày đầu tiên bị giải đến Trại Trừng Giới A20 Xuân Phước, tất cả
chúng tôi – thành phần cứng đầu,
khó cải tạo từ các trại -bị
lùa vào hội trường để được dằn mặt và đưa vào khuôn phép. Mở đầu là màn văn
nghệ ca tụng đảng và nhà nước có tính cách bắt buộc. Cán bộ giáo dục yêu cầu
một người tù trong chúng tôi ra bắt giọng cho mọi người hát một bản nhạc cách
mạng để lấy khí thế. Hối thúc hoài cũng chẳng ai thèm ra. Cuối cùng, khi hắn
giở giọng đe dọa thì tôi nóng mặt đứng lên bắt nhịp cho anh em hát bài Việt Nam
Quê Hương Ngạo Nghễ của Nguyễn Đức Quang. Được gãi đúng chỗ ngứa anh em hát
muốn bể tung hội trường. Cán bộ giáo dục và ban thi đua ú ớ chẳng biết gì nên
dù "ngờ ngợ có cái gì không ổn" cũng không làm chi được. Sau buổi
họp, mấy bạn trẻ như Tú Cường, Nguyễn Hữu Hồng ... đến bắt tay tôi tỏ vẻ đồng
cảm và ngưỡng mộ một hành động nhanh trí và can đảm, giữa đường thấy chuyện bất
bình thì phản ứng liền. Đám trẻ của chúng tôi là như vậy. Tôi bắt tay các bạn
một cách vui vẻ rất ... bình thường. Riêng anh Ánh, lúc ấy đã gần 40, vẻ mặt trí
thức, chững chạc đến vỗ vai, bắt tay tôi đã là ... đặc biệt rồi. Anh lại còn ôm
chặt tôi ra vẻ rất quý mến: "Tôi tưởng cậu hát nhạc của tụi nó nên đã muốn
chửi thề trong miệng, nhưng khi nghe câu hát đầu tiên tôi khoái quá, hát muốn
khàn cả cổ". Tôi với anh quen nhau, gần gũi nhau ngay từ hôm ấy. Sau này
ra hải ngoai anh còn viết bài Việt Nam Quê Hương Ngạo Nghễ Của Nguyễn Đức Quang
Trong Nhà Tù Cộng Sản kể lại sự kiện này. Tôi có cảm tưởng ở cái tuổi của anh
lúc ấy, đối với một sự việc bình thường như vậy, thái độ "nóng máu muốn chửi thề" của anh, thật giống bọn trẻ chúng tôi: Rất Trẻ
Trung Và Sôi Nổi.
Dáng Đứng Hiên Ngang Bất
Khuất
Sau 2 tháng bị cùm, bị đánh, bị bỏ đói, bỏ khát cho chết, nhờ có
được bản năng và khát vọng sinh tồn mạnh mẽ của tuổi trẻ, tôi đã không chết, và
khi cán bộ trực trại mở cửa xà lim, tháo cùm, tôi vẫn còn đủ sức vừa đi, vừa bò
khoảng 30 mét ra khỏi khu biệt giam để rồi đươc các bạn tù xốc vai dìu về khu
nhà ở. Vừa được anh em giúp tắm rửa xong thì tất cả có lệnh lên hội trường.
Trật tự thông báo đích danh tôi (Phạm Đức Nhì), dù đang nằm xoải chân, xoải
tay, hết hơi, hết sức, cũng không được ở lại phòng.