Tống phước Hiến
Hôm nay, lần đầu tiên kể từ ngày nhập trại, Ban Y Tế Trung Đoàn đến khám bịnh, cấp thuốc cho “tù cải tạo”. Khoảng năm giờ sáng, bịnh nhân các đội dưới sự hướng dẫn của đội trưởng xếp hàng ngồi trước cửa ra vào ‘bệnh xá”.
“Bệnh xá” là phần rất nhỏ của góc căn phòng trong gian nhà hoang phế. Phòng được ngăn vách bằng những tấm tole, bên trong còn mấy cái bàn, ít cái ghế cũ có vẻ long ốc, mất đinh vì xiêu vẹo. Những dấu vết còn lưu lại tố cáo có sự cạy phá để “giải phóng” những vật dụng như bóng đèn, dây điện, vách ngăn, rèm cửa, cây gỗ... vừa mới xảy ra. Vì việc "giải phóng" ấy quá triệt để, quá “hồ hỡi” làm cho vết thương của căn nhà tăng thêm vẻ trầm trọng. Nghe nói, gian nhà lớn nầy nguyên trước kia là bệnh viện của quân-đội Hoa Kỳ.
Các "nhà trưởng" nạp giấy báo cáo số bệnh nhân cho các quản giáo. Quản giáo mỗi đội nhìn con số trên giấy rồi đưa tay đếm tới, đếm lui “kiểm tra”. Cùng lúc, một toán bộ đội võ trang từ từ tiến vào theo “đội hình bảo vệ”, nghĩa là súng cầm tay, mũi súng chĩa thẳng vào tù, vẻ hung hăng và nghiêm trọng sẳn sàng nhả đạn, vây chặt lấy bệnh nhân. Tiếp theo, chừng khoảng năm tên bộ đội không vũ-trang, vai mang xách-cốt, tay cầm giấy tờ, mặt mày “khẩn trương”, “lừng lững” đi vào. Lại có tiếng quát dẹp đường cho toán khiêng những thùng nước khói bốc nghi ngút. Bên trong “bệnh xá”, bọn bộ đội đưa giấy tờ cho nhau xem, chúng bàn cãi có vẻ gay go. Tù không nghe được, chỉ thấy chúng vung vít múa may, dường như chúng bốc thăm ! Một tên trong bọn bước về phía tù lớn tiếng tuyên bố:
- Báo cáo với các anh, được sự chỉ định phân công của "trên", Hôm nay, ban Y Tế Trung Đoàn xuống khám bịnh, cấp thuốc điều trị phục vụ sức khỏe cho các anh. "Mỹ Ngụy" bỏ chạy đã mang theo hoặc phá hủy toàn bộâ tài sản, thành ra đảng và nhân dân đang gặp khó khăn, phải thắt lưng buộc bụng. Tuy nhiên, đảng và nhân dân vẫn “đặc biệt quan tâm chiếu cố “ đến các anh. Báo cho các anh rõ, thuốc cung cấp đợt nầy chỉ dành riêng cho các anh. Cán bộ phải đợi đợt tới ! Do tình hình cũng như do nhân dân yêu cầu, chúng tôi phải phục vụ tốt sức khỏe để các anh bước vào "bước học tập" kế tiếp. Đây là đợt khám bịnh cơ bản, và thời gian tới là bước học tập mang “tính bản lề”.
Tên bộ đội đứng bên cạnh lộ vẻ khó chịu, bèn cướp lời :
- Vì “tình hình khẩn trương của vấn đề, không có dài dòng”, yêu cầu các anh "nhà trưởng" đọc tên, đồng thời kiểm tra xem trại viên của mình có bịnh thực không, vì số thuốc trên rót xuống rất giới hạn, mà số bệnh nhân vượt ngoài “dự toán chỉ tiêu”. Theo sự bắt thăm, thì lần lượt các đội bên tay trái tôi vào trước. Báo cáo để các anh yên tâm, nếu hôm nay anh nào không khám kịp thì sẽ được thỏa mãn vào lần tới. Chúng ta chỉ được có hai giờ đồng hồ để “triển khai công tác”. Sau đó, các anh sẽ được “tiếp xúc và làm việc” với một bộ phận khác. Thôi, cho bắt đầu.
Thời gian nầy, trong trại tù, rất nhiều bịnh nhân, cũng như qúa nhiều loại bịnh như kiết lỵ đã gây nhiều tử vong, bịnh phù thủng bại xuội do thiếu dinh dưỡng, thiếu vitamine B1, và nhiều nhất là ghẻ ngứa. Ghẻ ngứa là một loại bịnh gây kinh hoàng cho tù. Ban đầu da khô héo, mỗi lần gãi thì tế bào da chết, rơi rụng những lớp vảy, sau đó nổi lên vài nốt mụn nhỏ đỏ, có chứa nước. Khi vết mụn vỡ, chảy nước nhờn lên da, từ đó ghẻ lở “tự-do” tung hoành. Những mụn ghẻ ấy tập trung vào vùng da non, chỗ kín.
Tù thao thức suốt đêm chờ sáng để được khám bịnh, nhận thuốc. Bây giờ nghe thông báo chỉ khám được một số, nên tù lo sợ nếu vuột lần nầy thì không biết đến bao giờ ! Nhưng nỗi háo hức mong ước ấy chợt tắt như que củi bị dội nước sau khi hoạt cảnh khám bệnh cho tù diễn ra.
Y sĩ Việt cộng hỏi :
- Bịnh gì, đau đâu ?
- Báo cáo anh, tôi bị kiết lỵ.
- Làm sao biết kiết” nị “ ?
- Dạ đoán thế.
- Chỉ giỏi đoán mò, kiết “nị nà” do ăn uống bừa bãi, cấp một “ny:” “cao hạ tỳ“, thuốc “lầy” đặc chế, không bị “phản ứng nâm sàng” đâu.
Tù bước sâu vào bên trong, một tên bộ đội múc từ trong cái chảo đang ninh những lá cây bằng cái chén cũ, sứt mẻ, cáu bẩn. Nước “thuốc” hâm hẩm nóng, tù uống một hơi, đi ra cho tù khác vào. “Chất thuốc” có mùi “nỉ” ngai ngái hương vị của lá cây mọc hoang mà thông thường gọi là “cây cứt lợn”.
Người tù thứ hai khai đau đầu, được cảnh cáo còn “tư duy” nhiều, chưa “an tâm”. “Nước thuốc” được đổi tên “nhức đầu thống”.
Tùy theo bịnh mỗi người, y sĩ Việt cộng có nhận xét, có cả lời cảnh cáo, hay thay tên nước thuốc như : Phù thủng thì ăn uống linh tinh, không hợp vệ sinh, tên nước thuốc là tăng lực. Ghẻ ngứa thì do không lưu ý sát trùng khi làm vệ sinh cơ thể, tên thuốc là hoạt bào... và tất cả đều được xác nhận không có dấu hiệu lâm sàng, đừng lo ngại vì thuốc đặc chế không có “chống chỉ định” !
Khám bịnh xong, tù về “nhà” và đến 8 giờ quay trở lại tập họp tại địa điểm ban sáng. Không khí có phần “găng” hơn. Một tên bộ đội cố ra dáng là cán bộ chỉ huy, trịnh trọng “có vài lời trước khi bắt tay vào công tác”:
- Trước không khí khẩn trương khai giảng khoá học tập chính trị, chúng tôi nhiệt liệt chào mừng và chúc các anh thu hoạch "lý tưởng cách mạng" được toàn diện, sớm giác ngộ xã hội chủ nghĩa, trở thành người công dân mới có ích cho cách-mạng, cho nhân dân và cho bản thân. Báo cáo các anh rõ là "trên" ấn định rằng thì là... sau khi đánh giá thành quả thu hoạch xong thì các anh sẽ được về. Như vậy, đềà nghị các anh an tâm, vấn đề lâu hay mau là do các anh. Chúng tôi là cán bộ từ trung ương được chỉ định xuống thực hiện công tác chuyên ngành nhằm mục đích bảo vệ các anh khi trở về với xã hội có điều kiện tốt trở thành người lương thiện !
Bây giờ ta hãy nắm vững mấy nguyên tắc chỉ đạo sau đây, để “tiến trình thao diễn công tác” được thuận lợi. Những nguyên tắc cơ bản ấy là : Tiến trình từng anh một, theo thứ tự được kêu, đến bàn đầu tiên khai sơ khởi lý lịch trích ngang. Nhớ thành thực khai báo, không giấu giếm. Cảnh báo các anh rằng cách mạng đã biết hết, biết rõ các anh. Thành thật tâm sự với các anh, việc khai báo nầy là do sự khoan hồng nhân đạo của đảng để các anh có dịp tự trình bày tội lỗi của mình sao cho xứng đáng với tình thương, với sự ưu ái đảng dành cho. Đảng cũng như cha mẹ, đảng biết các anh chỉ là nạn nhân thôi. Tội phạm mà đảng cần trừng trị là bọn phản quốc đã chạy ra nước ngoài. Khai báo lý lịch trích ngang rồi thì đến phần lấy dấu tay. Đấy là những điểm mang tính đại cương sơ lược cơ bản, còn chi tiết thì các đồng chí phụ trách sẽ hướùng dẫn thực tế sau. Tóm lại, động viên các anh chỉ có thế. Chúc các anh hạ quyết tâm hoàn thành chỉ tiêu công tác mà "trên" tin tưởng giao phó.
Tù ngao ngán nghe, ngao ngán về vận mệnh Dân Tộc đang bị bọn “vượn người” thao túng đày đọa. Tên cán bộ tiến gần đến nhóm tù đang xếp hàng ngay ngắn trước hắn, mắt nheo nheo, miệng lẩm bẩm, rồi nhìn vào xấp giấy trên tay, hắn đọc thật to, thật rõ ràng :
- Anh Hồ văn Tên , ai tên Hồ văn Tên ?
Tù yên lặng. Tên cán bộ đọc lại Hồ văn Tên nhiều lần, mặt y đỏ dần rồi chuyển sang tái xanh, y run vì giận. Một tù nhân vụt chạy ra, nghiêm chỉnh :
- Báo cáo anh, xin anh cho tôi xem thử vì sợ anh em viết thảo quá nên không được rõ.
Tên bộ đội sau giây lát ngập ngừng, khó chịu - có lẽ vì tự ái, cuối cùng y cũng trao xấp giấy đang cầm cho anh với sự hằn học :
- Đấy, các anh “tự quản“ với nhau đi. Chữ cứ như gà bớùi, tự do, cẩu thả quen thói!
Người tù đọc tên :
- Anh Nguyễn Văn A .
Tên bộ đội ghé sát nhìn tờ giấy, quát :
- Thế tên Hồ văn Tên đâu, ai cho phép anh thông qua ?
Người tù kín đáo giấu nụ cười :
- Báo cáo anh, do anh em viết không rõ, đấy là cách chia danh mục và danh mục ấy là "họ và tên" !
Tên bộ đội cằn nhằn chữa thẹn :
- Vô tổ chức quen thói, tiếp tục tự quản với nhau đi. Nhớ là báo cáo ngay mỗi khi gặp "sự cố".
Tù Nguyễn Văn-A bước vào “làm việc” :
Tên bộ đội hỏi :
- Cấp bậc, chức vụ ?
Tù đáp
- Thiếu úy. Xử lý thường vụ Trưởng Cuộc Cảnh Sát...
Chưa dứt câu, tù giật mình bởi tiếng thét từ tên bộ đội cĩ vẻ chỉ huy tổng quát:
- Sao tối nghĩa thế ? Sao lại Lý Thường Vụ ? Lý-Thường-Kiệt chứ !
Cai tù ung dung ghi và đọc tóm tắt : Tên : Nguyễn văn-A. Cấp bậc : Thiếu úy. Chức vụ : Lý Thường Kiệt Trưởng Cuộc. Tù ái ngại ký vào rồi lăn dấu tay vô “Danh Bản Căn Cước Cảnh-Sát”. Người thứ hai vào :
- Tên ?
- Trần văn B.
- Cấp bậc, chức vụ ?
- Trung úy. Đại đội Trưởng An Ninh Thiết Lộ.
Tên bộ đội ghi danh bản gằn giọng hỏi :
- An ninh thiết lộ nghĩa là gì, nhiệm vụ cơ bản cụ thể như thế nào ?
- Dạ là giữ gìn đường sắt của xe lửa.
Tên cán bộ chỉ huy hùng hổ xía vào :
- Bọn ngụy sử dụng ám số, ám hiệu đánh lừa ta. Nhưng qua khai thác, đơn vị nào của địch có “từ” an ninh là nguy hiểm lắm đấy. Đồng chí ghi vào phụ chú nó thuộc thành phần tích cực chống phá cách mạng. Hồ sơ cần truy cứu.
Người tù thứ ba tiến tới. Sau khi xưng tên, cấp bậc đến phần chức vụ thì tù khai là : Đại úy chủ sự phòng Mãi ước. Tên chỉ huy giải thích cho tên ghi chép :
- Bọn ngụy quyền rắc rối, muốn đánh lạc hướng ta. Chủ nhiệm thì chúng gọi chủ sự. Còn Mãi ước là cái nghĩa lý gì ? "Mãi" là mãi mãi, là vĩnh viễn, là liên tục. "ước" là ước hẹn. "Mãi ước" là ước hẹn mãi mãi. Thế thì nó là CIA rồi. Nó thề mãi mãi, ước hẹn mãi mãi. Ước hẹn thề gì, chỉ có bọn CIA mới thắt chặt buộc ràng như thế. Ghi vào cho nó là CIA.
Người tù kế khai :
- Cấp bậc: Thiếu úy công nhật, chức vụ : Đả tự viên (Trong Lực-Lượng CSQG có một số nhân viên ngạch hành chánh thư ký đánh máy có văn bằng Trung Học Đệ Nhất Cấp và thâm niên được cải thành Thẩm Sát Viên Công Nhật, sau đổi sang thành Thiếu úy công nhật).
Tên thư ký quay qua hỏi :
- Đả tự viên chủ yếu trách nhiệm làm cái gì ?
- Dạ là đánh máy ...
Tù chưa kịp khai thêm cho đầy đủ là “đánh máy chữ” thì tên bộ đội chỉ huy lao vào như mũi tên, mặt mày xám ngắt giận dữ, hắn xỉa xói chỉ vào mặt người tù, gầm rống như đang lên cơn điên :
- Đéo mẹ, quân gian ác. Đánh người ta bằng tay đã chết rồi, tên nầy còn đánh bằng máy. Ghi vào, hắn thuộc bộ phận “cực kỳ ác ôn”.
Tên bộ đội lại hô:
- Tiếp!
Một người mới lại bước vào.
Tên thư ký gằn giọng, hằøn học hỏi:
- Tên , họ. cấp bậc, chức vụ ?
-Thiếu- úy – Tùng sự tại Trung-tâm điện-toán I.B.M.
Viên thư ký bộ đội nhíu mày lẩm nhẩm:” ai bi em là cái quái gì nhỉ!”. Y quay qua rì rầm với với tay chỉ huy. Sau đó, hắn chụm hai bàn tay như cái loa nói vọng ra ngoài:
- Có sự cố, các đồng chí bảo vệ tiếp tục tích cực đề cao cảnh giác, thực hiện tốt nhiệm vụ. Ban chỉ huy cần khẩn trương hội ý giao ban!
Sau khi cẩn thận hỏi lại tù cách viết cho đúng chữ I,B,M thay vì như y đã viết “ai bi em”. Tên thư ký hỏi đồng bọn của hắn:
- Các đồng chí có “nhận thức” gì về “cụm từ “ ai bi em?”.
Tên chỉ huy mau mắn ngắn gọn giải quyết
- Từ trước tới nay, tôi chỉû nghe nói “xê, i, a” và tôi cũng biết là nó ghê gớm nguy hiễm lắm, các đồng chí lãnh đạo dã chỉ thị cần phải hết sức cảnh giác cách mạng. Còn với bọn “ai bê em “ thì thú thật là tôi chưa bao giờ nghe nói cả. Có thể lực lượng nầy mới được thành lập và chắc chắn nguy-hiễm hơn bọn “xê, i, a”. Vậy tôi chỉ thị đề nghị tách riêng hồ sơ tên nầy để đích thân tôi sẽ viết báo cáo cầm tay về Trung-đòan xin chỉ thị. Tôi cũng chỉ thị cách ly y và chờ lệnh .
Thế là cuộc họp giao ban đã qua. Không biết tên chỉ huy nổi giận từ bao giờ; chân tay y run lên, đơi mắt long sòng sọc dổ lửa hận thù vào đám tù cô thế, rồi ngún nguẩy bỏ đi.
Thoạt đầu thấy bọn cán binh cai tù phản ứng và giải thích, tù cười khúc khích. Nhưng khi thắy tên chỉ huy giận quá, tù im thinh thích và cảm thấy lo sợ sự trả thù từ bọn người ngu dốt, nhiều mặc cảm nhưng lại có vũ khí. Mỗi người đều cố tìm cách đặt tên chức vụ mình cho thật dễ hiểu, như Trung đội trưởng An Ninh Phòng Vệ Tổng Hành Dinh thì khai là "Trưởng toán gác cổng", Ban Trận Liệt thì là "Liệt kê các trận đánh". Tuy nhiên, tù cũng gặp lúng túng không giải nghĩa được những chữ như : Điện toán, An bài điện tử v.v.... Gặp những trường hợp khó khăn nầy, tù đành loanh quanh dài dòng giải thích, cuối cùng cũng được ”lãnh đạo” chấp thuận “nhất trí, thống nhất ý kiến đề xuất ” như “Điện tử “ ghi là làm toán bằng điện, hoặc "An bài điện tử" là kết quả của bài toán điện (?).
Thế rồi những khó khăn cũng qua đi. Trưa về đến “nhà”, tù nhận phần ăn. Một số người thích nhau gộp lại thành từng nhóm ngồi ăn chung để cười vui đùa cợt. Đám tù trẻ thường rất dễ tìm đề tài khôi hài. Người tù giải vây vụ “Hồ văn Tên” ban sáng cầm chén cơm vừa mới ăn xong, đi ngang qua, bị anh em chận hỏi :
- Ăn nhanh thế ?
Anh ta cười :
- Ăn rồi cũng như chưa ăn!.
Lại có tiếng chen vào :
Tay cầm cái tăm, anh xỉa vào những chiếc răng không lưu lại bất kỳ dấu vết nào chứng minh rằng vừa mới ăn xong, anh đáp :
- Thấy nó nổi nóng rồi, để lâu chút nữa là phiền lắm, mình lên cho xong chuyện. Ông nào còn xì ke (thuốc lào) cho mượn một ngao, “hòa bình xong trả luôn thể “.
Đến trưa, tù nhà trưởng “khẩn trương” thơng báo:
-Anh nào hồi sáng xung phong xin đọc tên, đến gặp anh bộ đội để được hướng dẫn lên trình diện cấp trên".
Người tù vẫn thong thả tích cực rít tận lực ngao thuốc lào, khói tuôn mịt mù, mắt ngất ngây say, sau khi đã cẩn thận lên tiếng “có tôi “.
Bất cứ sự việc nào cũng làm cho tù bàn tán, lo âu. Và tù lại cũng chóng quên, chóng quay về với nếp sống, nếp suy tư bình thường là :
Bao giờ về ?
Thuốc lào
Cờ tướng
Rì rào bàn tán
Trao đổi tin tức, và
Chờ... lãnh cơm.
Trời sập tối, bốn người tù”tranh thủ” xúm quanh những đồ vật được gọi là bàn ghế để thực hành câu tục ngữ mới: “Gần mực thì đen - gần đèn thì hút...thuốc… lào”. Họ vừa canh chừng cảnh giác, vừa trò chuyện thì anh “Hồ văn Tên “(người tù đứng đọc tên hồi sáng được đổi tên mới) dè dặt, nhẹ nhàng kiếm chỗ ké mông vào, anh nói :
- Vừa mới được “buông”. Mẹ nó, khi không mang ách giữa đường.
Có tiếng hỏi :
- Bộ nó bắt gắn “cần “ hả ? (cần antenna –nghĩa là làm ăn ten)
Một người khác hỏi:
- Rồi sao , “no” (NO) hay “dét” (YES) ?
Anh trả lời :
- Cụ trước được “đánh giá” là thông minh. Cụ sau cần xét lại quân bạ.
Một người tiếp theo :
- Mình không làm, thằng khác cũng làm. Thằng khác làm nguy hiểm hơn mình làm. Mình hy sinh để cứu anh em. Tại sao mình không tương kế tựu kế.
Lại có tiếng reo, tiếng ho do bị “xốc” thuốc lào, đứt cơn ho, bằng giọng khôi hài pha một chút cay đắng, anh nói :
- Hy sinh – cứu... cái “ củ từ ”, tương kế tựu kế cái con c..., đéo mẹ, cụ tưởng nó ngu lắm à ?. Cụ muốn thì cứ vào, đừng xúi ai ăn cứt gà cả.
Giọng anh “sang số ”, đổi sang tông “la”:
- Cậu phải biết, tớ muốn ăn cái gì mà mọi người cùng ăn. Tớ muốn người ta gọi tớ là “đồ người đẻ”. Còn ai muốn ăn cái mà mọi người không ăn, muốn người ta gọi là "đồ gì đẻ chứ không phải người đẻ" thì tùy !.
Không khí nặng nề “đột xuất do có sự cố kỹ thuật”, họ tự động “tan hàng” không kịp hơ “cố gắng”, lầm lũi về chỗ nằm, và dĩ nhiên không quên thủ tục “liều một đám” (làm một điếu) thuốc lào.
Câu chuyện rẽ hướng bất ngờ, cấy trong lòng nhau mỗi người một ít bâng khuâng, suy ngẫm. Tưởng rằng : Qua đêm, mọi chuyện sẽ bị đẩy lùi vào bóng tối. Nhưng không, hột giống đã có điều kiện nẩy mầm, vươn lên, phát triển, và định vị nhân cách làm NGƯỜI hay tâm địa của kẻ cam tam làm NGỢM. Bởi vì hôm sau và những ngày kế tiếp, cuộc diện diễn ra tuy có vẻ “đơn giản” nhưng hậu quả thật xót xa, hoàn toàn không như là “đang giởn !” :
Ban chỉ huy trại gọi anh “Hồ văn Tên” và tất cả những “tên phản động, tham gia cuộc họp phản cách mạng” đồng loạt lên “làm việc với ban lãnh đạo trại”.
Kết quả sau gần một tháng “làm việc” kết quả như sau :
- Anh “Hồ văn Tên” vào connex.
- Ba anh làm bản kiểm điểm phê và tự phê, bị cấm viết và nhận thư cho đến khi cĩ lịnh mới.
- Anh “tương kế tựu kế để cứu anh em” thì chuyển sang “K” bên cạnh, cách cái hàng rào. Nơi đây, anh phải “hy sinh” để phải “được thăm nuôi đặc biệt … ”.
Tù nhanh chóng loan truyền tin tức, nhận diện người “hy sinh”, tìm cách hạn chế sự “hy sinh” ấy bằng xa lánh, thẳng thừng miệt thị.Từ đó, hắn có tên mới là “thằng hy sinh”
Ngoài “sự cố ” nầy, tù còn “khách quan hiện thực” đối mặt với sự thật về nền khoa học “ưu-việt, đỉnh cao trí tuệ loài vượn được soi sáng bởi chủ nghĩa Mac Lênin và được soi chiếu thêm bằng nghị quyết của Trung ương đảng về phát kiến tài tình đầy tính khoa học”; đã sáng tạo ra một loại thuốc nấu từ cây cứt lợn chữa được bá bịnh, và với mỗi loại bịnh thì thuốc được tự động đổi tên.
Tù còn ”thu hoạch” được kinh nghiệm về chữ nghĩa. ”Kinh qua” bài học đó, tù biết kiêng ky, húy tránh trước hết là những danh từ gây “tai nạn chết người ” như những danh từ Hán Việt (dù đã được Việt hóa từ lâu). Một người vẩn vơ suy nghĩ, bâng quơ mỉm cười và thì thầm :
- Chỉ mới là trận giao hữu mở màn giữa vượn và Người ! ./-
Tống phước Hiến
_______________________________________________________
Chú thích:
Những để trong “…” và viết nghiêng là những chữ mới sau 30.4.1075 do cộng sản đem từ miền Bắc vào.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét